Majowie

1.      Kim byli Majowie?

·           Grupa ludów indiańskich mówiących językami z rodziny maja, zamieszkujących południowo-wschodni Meksyk (półwysep Jukatan i stan Chiapas), Gwatemalę, Belize i zach. Honduras; w węższym znaczeniu nazwa „Majowie” odnosi się wyłącznie do grupy zamieszkującej półwysep jukata (tzw. Majowie jukatańscy)

• Majowie byli twórcami wysoko rozwiniętej cywilizacji, której początki sięgają okresu preklasycznego późnego (400 p.n.e.–250 n.e.), według chronologii przyjętej dla kultur Mezoameryki.
• Najważniejszym miastem było Chichén Itzá, które w okolicach roku 1200 utraciło znaczenie na rzecz Mayapán.
• Kultura Majów zajmuje szczególne miejsce w historii Ameryki Prekolumbijskiej. Szczególnie znane i ważne są ich osiągnięcia w dziedzinie architektury, sztuki i astronomii.
  Majowie stworzyli astronomię opisującą z zadziwiającą dokładnością zjawiska zachodzące na niebie.

2.      Osiągnięcia cywilizacyjne Majów

·      Majowie nie używali żadnych metalowych narzędzi, nie znali koła, nie wykorzystywali zwierząt pociągowych.

·      Budowle architektoniczne wznosili bez użycia metalu, broń wykonywali z obsydianu, ozdoby z nefrytu i stiuku, rzeźby i płaskorzeźby z kamienia, drewna i kości, znali ceramikę polichromowaną.

·      Malowidła i inskrypcje na ścianach świątyń i kamiennych stelach upamiętniały daty najważniejszych wydarzeń. Niektóre z nich sięgają 400 milionów lat wstecz.

·      W sztuce Majów wszystkie freski miały związek z konkretną datą.

·      Wszystko było oparte na matematyce.

·      Dla Majów życie miało całkiem inny sens, niż dla nas, Europejczyków. Nie przywiązywali oni wagi do rozwoju techniki, lecz koncentrowali się głównie na matematyce, astronomii i filozofii.

·      Wprowadzili do algebry pojęcie zera i opracowali system liczbowy na długo przed wprowadzeniem symboli arabskich w Europie

·      Stworzyli system dwudziestkowy, który opierał się na trzech symbolach wartości (kropka, kreska i muszla).

·      Prowadzili obserwacje astronomiczne, dokładny kalendarz cykli zaćmień Słońca i Księżyca, co więcej, opierali się na kalendarzu, w którym zaznaczone były synodyczne obiegi, jak również synchronizacja z cyklami Merkurego, Wenus, Marsa, Jowisza i Saturna.

·      Ich kalendarz był najdokładniejszym kalendarzem świata, ale też najbardziej skomplikowanym. Różnił się on od najnowszych obliczeń astronomicznych o mniej niż 0,069 dnia na rok. W życiu codziennym korzystali z dwóch kalendarzy: 365-dniowego HAAB i 260-dniowego TZOLKIN.

3.      Religia i kultura Majów

·      W religii i kulturze Majów, obok głębokiej wiedzy astronomicznej, można również znaleźć obszerny materiał astrologiczny.

·      Punktem wyjściowym były Narodziny Planety Wenus.

·      Słońce czcili jako najwyższe bóstwo, dlatego istotą ich astrologii były wpływy słoneczne i cykliczność zjawisk w Układzie Słonecznym. Uważane było przez nich za źródło życia i ojca bogów.

·      Układ gwiazd w Zodiaku był jedynie tłem, swego rodzaju kosmicznym cyferblatem.

·      Majowie byli przekonani o tym, że żyją w piątej epoce słonecznej oraz o tym, że przed pojawieniem się człowieka im współczesnego istniały wcześniej cztery rasy ludzkie, które zginęły w straszliwych kataklizmach.

·      Zgodnie z wyżej wymienionym przekonaniem, obecna epoka zaczęła się 12 sierpnia 3114 roku i zakończy 22 grudnia roku 2012.

·      czcią otaczali Jaguara - zwierzę, które było dla nich symbolem nowej epoki, współczesnego świata. Wierzyli, że ofiarą z krwi mogą pozyskać przychylność bogów. Znane są przypadki prowadzenia wojen w celu zdobycia jeńców, których później zabijano, poświęcając ich krew bogom. Podczas rytuału składania ofiar kapłani
ostrzem z obsydianu wycinali serca z ciała ofiary.

4.      Teoria powstania człowieka według Majów

W niebie było czterech bogów: Czerwony, Czarny, Żółty i Bezbarwny. Każdy z nich chciał stworzyć człowieka. Pan Żółty stworzył człowieka z gliny, Pan Czerwony z drewna, jednak stworzenia te były za słabe. Pan Czarny stworzył człowieka ze złota. Był on piękny i wytrwały, jednak nie mógł się ruszać, mówić, myśleć. Pan Bezbarwny zrobił człowieka z części swojego ciała. Bogowie zesłali człowieka Pana Bezbarwnego i Pana Czarnego. Człowiek stworzony z ciała był biedny, ale pracowity i religijny. Gdy spotkał złotego człowieka, jego dobroć obudziła w nim serce. Wtedy człowiek Pana Bezbarwnego nazywany był biednym, a Pana Czarnego bogatym. Obaj żyli w zgodzie i bogaty musiał pomagać biednemu.

5.      Gospodarka Majów

Podstawą gospodarki Majów było rolnictwo wykorzystujące technikę żarową i irygację, myślistwo i rybołówstwo. Uprawiali kukurydzę, fasolę, bawełnę, kakao, maniok, bataty, kolokazję jadalną. Prowadzili ożywiony handel lokalny i dalekosiężny, organizowali targi i jarmarki. Rozwój handlu umożliwiała sieć dróg łączących poszczególne miasta. Rozwijało się rzemiosło, szczególnie ceramika, budownictwo.

6.      Architektura Majów

Majowie mieszkali w szałasach. Na nizinach, Majowie budowali swoje mieszkania na małym cokole z ubitej ziemi, by chronić się przed powodziami pory deszczowej. Palisady, wzmacniane plecioną latoroślą, tworzą ściany, a dach kryty jest słomą palmową.
Szałas ma tylko jeden otwór - drzwi, które zawsze znajdowały się na środku przedniej ściany.

7.      Typy budynków Majów w architekturze kamiennej

Świątynie na piramidach - były często wynikiem wielokrotnej nadbudowy, dzięki czemu kapłani, wspinajac się po stromych schodach do platformy świątyni mogli być blisko bogów;

•          budynki mieszkalne - tzw. pałace - mieszkali w nich tylko możnowładcy, królowie, kapłani, wojownicy i uczeni.

8.      Budownictwo

Początkowo Majowie budowali mury z ociosanych kamieni. Później, gdy nauczyli się używać betonu, masywnie betonowali sufity. Budowniczowie potrafili tak starannie łączyć kamienne bloki, że zbędne było drewniane szalowanie. Tak więc architektura Majów stała na bardzo wysokim poziomie. Budynki były trwałe, stabilne i zapewniały dogodne schronienie przed powodzią, nocnym chłodem, czy atakiem zwierząt.
Świątynie Majów osiągały do 50 m wysokości. Pomieszczenia w pałacach zazwyczaj były małe, a ich fałszywe sklepienia przypominają dolną cześć dachu szałasu.
Transport kamiennych monolitów, z których liczne ważyły po kilka ton odbywał się przy użyciu lin, wałów lub sań, toczonych po drodze wyłożoną wilgotną gliną.

9.      Ustrój społeczny Majów

·      Społeczeństwo miało strukturę klasową. Najwyższe miejsce w hierarchii społecznej zajmowała arystokracja, z której wywodzili się władcy, urzędnicy zajmujący się administracją, kapłani oraz wyżsi dowódcy wojskowi.

·      Najliczniejszą warstwę stanowili chłopi, których część, czasowo lub na stałe, zajmowała się rzemiosłem. Byli też kupcy i inne grupy zawodowe. Najniżej w hierarchii stali niewolnicy rekrutujący się spośród jeńców wojennych.

10.   Ciekawostki o Majach

·      Majowie deformowali czaszki, przez co naturalna krągłość głowy stawała się mocno jajowata.

·      97% ich populacji miała grupę krwi 0

·      Średni wzrost wynosił zaledwie 152cm

ŹRÓDŁA:

https://pl.wikipedia.org

www.historycy.org 

A. ULMER: CYWILIZACJA MAJÓW

 Autor: Łukasz Janota